AKTUALITET

Kriza e orizit zbraz raftet në Amerikë, rrezikohet Europa

19:57 - 06.09.23 E.D
GSH APP Download on Apple Store Get it on Google Play

Satish Kumar ulet në oborr duke parë me dëshpërim të korrat e tij të rrënuara.




“Kam pësuar një humbje të madhe,” tha fermeri i moshës së tretë i cili mbështetet vetëm në rritjen e drithit për të ushqyer familjen e tij të re. “Unë nuk do të mund të rris asgjë deri në nëntor.”

Fidanët e sapombjellë të orizit kanë qenë nën ujë që nga korriku, pas shiut të rrëmbyeshëm që goditi veriun e Indisë, me rrëshqitje të dheut dhe përmbytje që përfshinë rajonin.

Kumar tha se nuk ka parë përmbytje të kësaj shkalle prej vitesh dhe është detyruar të marrë hua për të rimbjellur arat e tij përsëri. Por ky nuk është problemi i vetëm me të cilin përballet.

Muajin e kaluar, India, e cila është eksportuesi më i madh në botë i orizit, njoftoi një ndalim të eksportit të orizit të bardhë jo basmati në një përpjekje për të qetësuar rritjen e çmimeve dhe për të garantuar sigurinë ushqimore.

Më pas India ndoqi më shumë kufizime në eksportet e saj të orizit, duke përfshirë një tarifë prej 20% për eksportet e orizit të zier.

Masa ka shkaktuar frikë për inflacionin global të ushqimit, ka dëmtuar jetesën e disa fermerëve dhe ka bërë që disa vende të varura nga orizi të kërkojnë përjashtime urgjente nga ndalimi.

Më shumë se tre miliardë njerëz në mbarë botën mbështeten te orizi si një ushqim bazë dhe India kontribuoi në rreth 40% të eksporteve globale të orizit.

Ekonomistët thonë se ndalimi është vetëm masa e fundit për të ndërprerë furnizimin global të ushqimit, i cili ka vuajtur nga pushtimi rus i Ukrainës, si dhe nga ngjarjet e motit si El Niño.

Ata paralajmërojnë se vendimi i qeverisë indiane mund të ketë jehonë të rëndësishme të tregut me të varfrit në vendet e Jugut Global, veçanërisht që mbajnë peshën kryesore.

Dhe fermerët si Kumar thonë se rritja e çmimeve të tregut të shkaktuar nga korrjet e dobëta nuk rezulton në një të papritur as për ta.

“Ndalimi do të ketë një efekt negativ për të gjithë ne. Ne nuk do të kemi një normë më të lartë nëse orizi nuk eksportohet”, tha Kumar. “Përmbytjet ishin një goditje vdekjeprurëse për ne fermerët. Ky ndalim do të na përfundojë.”

‘Shqetësuese për të gjithë’

Njoftimi i papritur i ndalimit të eksportit shkaktoi blerje paniku në Shtetet e Bashkuara, pas së cilës çmimi i orizit u rrit në një nivel afër 12-vjeçar, sipas Organizatës së Kombeve të Bashkuara për Ushqimin dhe Bujqësinë.

Nuk vlen për orizin basmati, i cili është varieteti më i njohur dhe me cilësi më të lartë në Indi. Megjithatë, orizi i bardhë jo basmati përbën rreth 25% të eksporteve.

Në Europë rreth 30% e importeve totale të orizit vijnë nga India.

India nuk ishte vendi i parë që ndaloi eksportet e ushqimit për të siguruar furnizim të mjaftueshëm për konsumin e brendshëm. Por lëvizja e saj, që erdhi vetëm një javë pasi Rusia u tërhoq nga marrëveshja e drithit në Detin e Zi – një pakt vendimtar që lejonte eksportin e drithit nga Ukraina – kontribuoi në shqetësimet globale në lidhje me disponueshmërinë e produkteve kryesore të drithit dhe nëse miliona do të mbeten të uritur.

“Gjëja kryesore këtu është se nuk është vetëm një gjë”, tha për CNN Arif Husain, kryeekonomist në Programin Botëror të Ushqimit të Kombeve të Bashkuara

“[Orizi, gruri dhe të korrat e misrit] përbëjnë pjesën më të madhe të ushqimit që konsumojnë njerëzit e varfër në mbarë botën.”

Nepali ka parë rritje të çmimeve të orizit që kur India shpalli ndalimin, sipas raporteve të mediave lokale , dhe çmimet e orizit në Vietnam janë më të lartat që kanë qenë në më shumë se një dekadë, sipas të dhënave doganore.

Tajlanda, eksportuesi i dytë më i madh në botë i orizit pas Indisë, ka parë gjithashtu rritje të ndjeshme të çmimeve vendase të orizit në javët e fundit, sipas të dhënave nga Shoqata Tajlandeze e Eksportuesve të Orizit.

Vende duke përfshirë Singapori, Indonezia dhe Filipinet, i kanë bërë thirrje Nju Delhit që të rifillojë eksportet e orizit në vendet e tyre, sipas raporteve të mediave lokale indiane. CNN ka kontaktuar me Ministrinë e Bujqësisë të Indisë, por nuk ka marrë një përgjigje.

Fondi Monetar Ndërkombëtar (FMN) e ka inkurajuar Indinë që të heqë kufizimet, me kryeekonomistin e organizatës, Pierre-Olivier Gourinchas, duke u thënë gazetarëve muajin e kaluar se “ka gjasa të përkeqësojë” pasigurinë e inflacionit të ushqimit.

“Ne do të inkurajonim heqjen e këtyre llojeve të kufizimeve të eksportit sepse ato mund të jenë të dëmshme globalisht,” tha ai.

Tani, ekziston frika se ndalimi po përgatit tregun botëror për veprime të ngjashme nga furnitorët rivalë, paralajmërojnë ekonomistët.

Burimi: CNN Business


Shfaq Komentet (0)

Shkruaj nje koment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

* *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.